Okuyan Bir Gelecek İçin

“Okuyan bir gelecek adımlarınızla gelecek” diyerek Runatolia etkinliğinde de yer almayı planlayan AÇEV iyilik için koşmaya hazırlanıyor. AÇEV Antalya Saha Danışmanı Mustafa Keleş’te bu haftaki söyleşimizin konuğu oldu ve AÇEV’in Antalya’daki faaliyetleri ile ilgili sorularımızı yanıtladı.
Babalık destek programından biraz bahseder misiniz?
AÇEV’in Antalya’daki baba çocuk eğitimleri 2013 yılından beri sürüyor. Baba destek programı bizim 10 hafta boyunca sürdürdüğümüz bir faaliyet. 10 hafta babalara, 2 hafta annelere olmak üzere toplamda 12 hafta eğitim veriyoruz. Bunun dışında seçmeli oturumlarımızda var ve bu oturumlarla birlikte eğitimleri 14 haftaya kadar uzatabiliyoruz. 2013-2017 yılları arasında yaklaşık 15 tane grup açıldı. Eğitimler bu sene kadromuza kattığımız yeni eğitimciler ve Muratpaşa Belediyesi’nin de işbirliği ile çok daha yoğun bir şekilde devam edecek.1. dönem 9 adet baba grubu açtık. Bunların 3 tanesi Muratpaşa Belediyesi bünyesinde gerçekleşti. Bunun dışında kreşlerde okul ve kolejlerde de eğitimler düzenledik.
Grupların organizasyonu nasıl gerçekleşiyor?
Program 3-6 yaş ve 7-11 yaş aralığında çocuğu olan babalara yönelik olduğu için baba desteğini iki ayrı grup şeklinde düzenliyoruz. Programımız baba çocuk ilişkisini güçlendiren, babanın rolünü destekleyen ve çocuk ile babanın etkileşimini daha da artıran bir program. Yaklaşık 5 haftalık bir süre içerisinde iletişim becerilerinden, 5 haftadan sonra da çocuğun gelişim alanlarından bahsediyoruz. Eğitimleri genellikle babalara daha kolay ulaşabileceğimiz yerlerde yapmaya çalışıyoruz ancak esas itibariyle baba neredeyse biz de orada olmaya çalışıyoruz. Bu yüzden de fabrikalarda, belediyelerde, kafelerde ve daha pek çok yerde eğitim yapabiliyoruz.
Eğitimlere kaç kişi katılıyor?
Bu eğitimleri 20 ila 15 kişilik gruplar halinde gerçekleştiriyoruz. Daha çok babaların iş çıkışında toplanarak U biçiminde oturup etkileşimli ve interaktif bir eğitim yürütmeye çalışıyoruz. Eğitimler babalara daha kolay ulaşabileceğimiz bir zaman dilimi olan iş çıkışlarında gerçekleştiriliyor. İş hayatının yoğunluğundan dolayı babalara ulaşmak daha zor olduğu için akşam saatlerini tercih ediyoruz. Babalar kendi deneyimlerini paylaşıyor ve eğitimler karşılıklı sohbet şeklinde gerçekleşiyor. AÇEV’in bilim kurulu tarafından hazırlanan sistemli ve yapılandırılmış bir programımız mevcut. Eğitimci arkadaşlar ile her hafta bir konu üzerinde yoğunlaşıyoruz. 
Eğitimler nerelerde gerçekleştiriliyor?
Türkiye genelinde eğitimler denetimli serbestlik merkezleri, cezaevleri ve kahvehaneler dahil pek çok yerde yapılıyor ancak Antalya özelinde okullarda ve kreşlerde gerçekleştiriliyor. Yaptığımız son eğitimler Muratpaşa Belediyesi’nin kreşlerinde ve bilgi merkezlerinde yapıldı. Bunun dışında berberlerde farkındalığı artırmak için berberler odasıyla da görüştük. Amacımız baba destek eğitiminin etki alanını genişletmek. Toplumda bunun savunuculuğunu yapacak insanların sayısını artırmak istiyoruz. Hedefimiz sadece eğitimleri gerçekleştirmek değil. Baba eğitime geldikten sonra farkındalığı artıyor. Biz davranışları da bu yönde değişim göstersin, kahvehaneye veya başka yerlere gidince diğer insanlarla da bu anlamda etkileşimde bulunsun istiyoruz. Biz etkileşimi yüksek olan bu tarz babalara “ilgili baba” diyoruz. Çocuğuna zaman ayıran, onunla oynayan, onu dinleyen, ona şiddet uygulamayan, onun haklarını gözeten ve her alanda gelişimini destekleyen babaların sayısını artırmaya çalışıyoruz ve babaları da bu anlamda destekliyoruz. Ayrıca bu sürece anneleri de dahil ediyoruz. Gerçekleştirdiğimiz her oturumdan sonra annelere de bir mektup gönderiyoruz. Baba oturumlarının dışında 2 tane de anne oturumu yapıyoruz. Anneleri konuştuğumuz konular ve yaptığımız eğitimler konusunda bilgilendiriyoruz. AÇEV’in anne destek programı da mevcut ancak şuanda İstanbul ve İzmir de pilot olarak uygulanıyor o sebeple Antalya’da eğitimler yok. Ancak bu eğitimler yaygınlaşacak. Zaten baba destek programının çıkış noktası da anne destek programına katılan annelerin talebiydi. Bu dönemde 3 grup açtık. Gruplardan birini de ben açtım. Bunun dışında Manavgat Belediyesi’nin kreşinde bir grup açmayı planlıyoruz. Bu dönemde 10 grup açmayı hedefliyoruz. Konuyla ilgili çalışmalarımızda sürüyor.
Babalık programında çocukların da dahil olduğu bir oturum var mı?
Böyle bir oturum yok çünkü çocuklar zaten işin merkezinde. Bu eğitimlere katılan babaların genellikle aynı yaş grubunda çocukları olduğu için babaları bu alana dahil ederek baba-çocuk ilişkisini konuşuyoruz. Çocuklar daha çok bu işin eylem planı kısmında. Örneğin empatiyi konuştuğumuz bir haftada empatiyle ilgili bir eylem planı oluşturuyoruz. Baba eve gittiğinde “empatik bakış açısını çocuğuna nasıl aşılayabilir veya bunu çocuğuyla ilişkisine nasıl yansıtabilir?” konularında düşünüyor ve uyguluyor. Biz baba destek programını haftada sadece bir gün ile sınırlayarak, bir hafta ara veririz. Haftada bir gün iki saat uygun bir ortam belirleyerek konuşup, sohbet ederiz. Bunun sebebi de davranış değişikliğini hedeflememizdir. Babalarımız, konuştuğumuz konuları uygulama ve deneme fırsatı bulsun istiyoruz. Örneğin dinleme ve anlamayı konuştuğumuz bir haftada baba eve gittiğinde bir hafta tüm gündemi bu olsun, evdekilerle bu konuyu konuşsun ve onları dinlesin istiyoruz. Her oturumdan sonra babalara çeşitli görevler vererek baba çocuk etkinlikleri dağıtıyoruz.
Runatolia etkinliğinde de koşacaksınız, bu sene hedefiniz ne olacak?
Geçen seneki etkinlikte baba-çocuk koşusu gerçekleştirmiştik. Geçen seneki etkinliğe güzel bir katılım gerçekleşmişti. Bu sene de öyle bir planımız var ve AÇEV olarak Runatolia’da olacağız. “Okuyan bir gelecek adımlarınızla gelecek” diyerek bağış toplanacak ve AÇEV adına koşucularımız orada koşacak. Bu sene düzenleyeceğimiz baba-çocuk koşusu ile ilgili görüşmelerimiz de devam ediyor. Bu koşuda da baba destek eğitimine katılmış babalar ve çocukları  ile birlikte orada olacağız.
İlerleyen zamanlarda AÇEV olarak başka projeleriniz olacak mı?
AÇEV’in şuanda da devam eden bir kampanyası var. Geçen seneki kampanyamızın adı “ilk iş babalık” idi.  Bu program hala devam ediyor ancak bu seneki kampanyamızın adı “Babayım…” olacak. Babayım kelimesinin altında ikincil mesajlarımız olacak; babayım şiddete karşıyım veya babayım çocuğumla ilgilenirim gibi. Bunun görsellerini ve yansımalarını Türkiye geneli ve Antalya özelinde göreceksiniz. Babalar gününde de belediye çalışanları ve baba destek eğitimine katılan babalarla birlikte bir bisiklet turu düzenlemeyi planlıyoruz. Bununla ilgili belediyeler ile görüşüyoruz. O bisiklet turunda babalarımız “babayım…” tişörtlerimizi giyecek. Bunun yanında sticker ve el ilanları da dağıtacağız. Önümüzdeki süreçte bu çalışmaları daha yaygın ve görünür kılmayı hedefliyoruz. Şuan Antalya merkezin dışında Manavgat Belediyesi ile de bir görüşmemiz oldu. Orada eğitim gerçekleştirdikten sonra umuyorum ki Manavgat Belediyesi ile de bir işbirliğimiz olacak. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde de bir çalışma yapacağız. Hem erkeklerin hem de babaların konunun merkezinde yer aldığını bildiğimiz için şiddete bakış açısını değiştirmek ve kadına yönelik şiddeti azaltmak adına bir etkinliğimiz olacak. Erkekleri, özellikle babaları dönüştürmeden, bunların şiddete bakış açısını değiştirmeden bu durumun düzelmeyeceğini biliyoruz. O yüzden de kadınlar gününde belediyemizle bir aktivite düzenleyeceğiz. Bizim ‘sevgimde şiddete yer yok’ afişlerimiz var. Bu afişlerle bilboardları süslemeyi planlıyoruz.
AÇEV’in Antalya’da gönüllülük eğitimleri var mı?
Antalya’da AÇEV’in en görünür olduğu kısım baba destek eğitimleri. Anne destek eğitimlerini ve okuryazarlık kurslarını daha da yaygınlaştırmayı planlıyoruz. Eğitimleri daha yaygın hale getirmek için eğitimci sayısını da çoğaltacağız. Gönüllü sayımızı da eğitimci sayımızı da artırmak için çabalıyoruz.
Baba destek programlarının takibi nasıl yapılıyor?
Program, baba destek programı eğitici eğitimini tamamlamış bir grup lideri tarafından uygulanıyor. Bizim için grup liderlerinin, eğitimi belirli standartlarda sürdürebilmesi büyük önem taşıyor. Programda konuşulan konuların ve uygulamaların verilen eğitimlere paralel olmasını sağlamak adına denetlemelerimiz oluyor.  Ayrıca eğitimcilerimize her grup sürecinde süpervizyon desteği de sağlıyoruz.
Antalya’da şuana kadar kaç babaya ulaşıldı?
Baba Destek Programı ile şuana kadar Türkiye genelinde açılan 3 bin 500’den fazla kursta yaklaşık 44 bine yakın babaya eğitim verildi. Konuyla ilgili eğitimler ve çalışmalar ise devam ediyor. Antalya özeline bakacak olursak geçtiğimiz yıl 1. dönemde açtığımız 9 babalık grubunda yaklaşık 150 babaya ulaştık ancak bu sayı işin sadece görünen kısmını yansıtıyor. Biz şuana kadar yaklaşık 40 tane vakıf tanıtım toplantısı düzenledik ve doğal olarak bu toplantılara katılım da daha yüksekti. Düzenlediğimiz 40 toplantıda yaklaşık 500 babaya ulaştığımızı rahatlıkla söyleyebilirim.
Röportaj : Ceylan YAŞAR